Choroby tarczycy są jedną z dziesięciu najczęściej pojawiających się chorób przewlekłych wśród kobiet. Niedoczynność tarczycy to najczęstsze zaburzenie dotyczące tarczycy.
Wyróżniamy:
niedoczynność pierwotną - gdzie niedobór hormonów produkowanych przez tarczycę jest spowodowany uszkodzeniem tego narządu.
Przyczyny niedoczynności pierwotnej:
- choroba Hashimoto, czyli przewlekle autoimmunologiczne zapalenie tarczycy,
- inne zapalenie tarczycy np. poporodowe,
- operacje tarczycy,
- radioterapia podczas leczenia nowotworów głowy i szyi,
- wrodzona niedoczynność tarczycy,
- skutek uboczny zażywania niektórych leków (np. inteferon),
- niedobór jodu w diecie.
niedoczynność wtórną - spowodowaną niedostateczna produkcja TSH, wynikającą z uszkodzenia przedniego płata przysadki.
W celu rozpoznania chorób tarczycy jako pierwsze powinno się wykonywać badanie:
- TSH,
- fT3 i fT4,
- anty - TPO i anty - Tg (gdy podejrzewamy chorobę Hashimoto),
- USG tarczycy.
- podwyższone TSH, prawidłowe fT3 i fT4 - może świadczyć o subklinicznej (utajonej) niedoczynności tarczycy,
- podwyższone TSH, obniżone fT4 i prawidłowe lub zmniejszone ft3 - może wskazywać na pierwotna niedoczynność,
Należy pamiętać, że dokładne badania powinien zlecać lekarz. Nie możemy też na własną rękę interpretować wyników badań.
Objawy niedoczynności tarczycy:
- osłabienie i uczucie zmęczenia,
- senność,
- szybką męczliwość,
- zaburzenia pomięci i koncentracji,
- nietolerancje zimna,
- obniżenie przemiany materii i przyrost masy ciała,
- zaparcia,
- zaburzenia miesiączkowania,
- kłopoty ze skorą, włosami i paznokciami. Objawy towarzyszące niedoczynności tarczycy nie są specyficzne i zwykle słabo zauważalne dlatego choroba jest diagnozowana często zbyt późno.
Podstawowym lekiem podczas leczenia niedoczynności jest lewotyroksyna. Dawka i rodzaj leku powinien być ustalany indywidualnie przez lekarza.
Niedoczynność tarczycy jest jedną z wielu chorób gdzie sposób żywienia odgrywa bardzo ważną rolę.
Po pierwsze należy pamiętać żeby lek przyjmowany był na czczo, najlepiej godzinę przed pierwszym posiłkiem.
Prawidłowe odżywianie przy niedoczynności tarczycy pozwoli zniwelować problemy z:
- nadwagą i otyłością,
- zaburzeniami owulacji i niepłodnością,
- zaburzeniami profilu lipidowego,
- zmianami w gospodarce mineralnej kości,
- samopoczuciem podczas choroby.
Po więcej informacji o niedoczynności tarczycy zapraszam do części 2.
Źródła:
- Ostrowska L., Orywal K., Stefańska E., "Diagnostyka laboratoryjna w dietetyce" PZWL, Warszawa 2018.