Czy dieta ma wpływ na ilość i jakość kolagenu w skórze?

W jaki sposób opóźnić proces starzenia się naszej skóry i wydłużyć czas powstawania kolejnych zmarszczek? To pytanie zadaje sobie codziennie większość kobiet ;) Na pewno lepiej zapobiegać niż leczyć!

Jednym z czynników wpływających na wygląd skóry jest ilość i jakość kolagenu. W artykule kilka słów o tym, jak dieta wpływa na skomplikowane procesy starzenia się skóry, co jeść, czego unikać, żeby pomóc i nie zaszkodzić kolagenowi w naszej skórze.

Czym jest kolagen?

Kolagen pochodzi od greckiego słowa „kólla”, co oznacza klej (2). Stanowi około 1/3 białek w organizmie, jest głównym białkiem tkanki łącznej, głównym komponentem strukturalnym skóry właściwej. Kolagen odgrywa istotną rolę w zachowaniu odpowiedniej struktury i elastyczności skóry, jednocześnie zapewnia ludzkim tkankom ogromną wytrzymałość. Poza tym kolagen stanowi istotne białko budulcowe m.in.: kości, chrząstek, ścięgien, więzadeł, oczu czy skóry (1).

Jakie funkcje pełni kolagen w naszym organizmie?

Trzy główne typy kolagenu odgrywające najważniejszą rolę w naszym organizmie:

  • kolagen typu I – stanowi około 90% kolagenu w organizmie, składa się z gęsto upakowanych włókien. Zapewnia odpowiednią strukturę skóry, kości, ścięgien, tkanki łącznej i zębów;
  • kolagen typu II – występuje głównie w chrząstkach stawowych;
  • kolagen typu III – ogrywa ważną rolę w trakcie zabliźniania się ran, pracy mięśni, narządów i naczyń krwionośnych.

Co należy jeść, a czego unikać, żeby poprawić stan naszej skóry?

Tak

  • witamina C – papryka słodka (184mg/100g), porzeczki czarne (183mg/100g), natka pietruszki (178mg/100g), jarmuż (120mg/100g), suszone pomidory (102mg/100g), brukselka (94mg/100g), również zioła – kolendra (567mg/100g), tymianek (160mg/100g),
  • prolina – produkty mleczne np. sery żółte, białko jaja, makarony pełnoziarniste,
  • glicyna – przetwory mięsne, zarodki pszenne, migdały, ryby,
  • pozostałe aminokwasy – ryby, owoce morza, mięso, drób, nabiał, warzywa strączkowe.

Nie

  • węglowodany proste – słodycze, ciasta, pieczywo cukiernicze (bułki, rogale, pączki itp.), produkty z oczyszczonych zbóż – biała mąka, pieczywo, makarony, kasze,
  • zbyt duża ilość słońca – promienie UV ze źródeł słonecznych są niezbędne do produkcji witaminy D. Jednak zbyt długa ekspozycja na słońce może zaszkodzić np. poprzez zaburzenia w produkcji kolagenu,
  • palenie tytoniu – nawet niewielkie ilości tytoniu powodują bardzo wczesne powstawanie zmarszczek.

Co i w jaki sposób wpływa na produkcję kolagenu?

W czasie starzenia się organizm produkuje coraz mniejszą ilość kolagenu i o coraz gorszej jakości. Pierwsze ubytki kolagenu w organizmie możemy łatwo dostrzec na naszej skórze. To one powodują, że skóra staje się mniej elastyczna co skutkuje powstawaniem zmarszczek. Niestety kolagen stosowany na skórę w postaci kremów, żeli czy masek nie ma możliwości wnikania przez naskórek (ze względu na wysoką masę cząsteczkową) i działa jedynie na jej powierzchnię (1).

Kolagen jest produkowany z prokolagenu, który powstaje z dwóch aminokwasów: glicyny i proliny. Podczas tego procesu niezbędna jest witamina C. Poza tym organizm potrzebuje codziennie dawki pełnowartościowego białka zawierającego wszystkie aminokwasy niezbędne do tworzenia nowych białek (3).

Bardzo ważne jest również unikanie wszystkich czynników przyspieszających rozpad kolagenu! Jednym z czynników niekorzystnie wpływających na stan skóry są cukry proste. Cukry proste łączą aminokwasy występujące w kolagenie, zakłócając zdolność kolagenu do samonaprawy. Proces ten nasila się w obecności promieni słonecznych (4). Dodatkowo promienie UV zakłócają produkcję nowych włókien kolagenowych (2). Kolejnym czynnikiem może być palenie papierosów, które jest bardzo szkodliwe dla całego organizmu, również dla wyglądu naszej skóry. Palenie papierosów utrudnia powstawanie nowych włókien kolagenowych, szczególnie typu I i II. Dodatkowo utrudnia gojenie się ran i prowadzi do przedwczesnego powstawania zmarszczek (5).

Żeby nasza skóra, włosy i paznokcie wyglądały jak najdłużej zdrowo i młodo musimy dostarczać codziennie naszemu organizmowi odpowiednią ilość i jakość pożywienia!

Źródła

  1. Żelaszczyk D, Waszkielewicz A, Marona H. Kolagen – struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej. Estetol Med Kosmetol 2012; 2(1): 14-20
  2. https://authoritynutrition.com/collagen/
  3. Czubak K, Żbikowska HM. Struktura, funkcja i znaczenie biomedyczne kolagenów. Annales Academiae Meducae Silesiensis 2014, 68(4): 245-254
  4. Danby FW. Nutrition and aging skin: sugar and glycation. Clin Dermatol. 2010, 28(4): 409-411.
  5. Knuutinen A, Kokkonen N, Risteli J, Vahakanges K, Kalloinen M, Salo T, Sorsa T, Oikarinen A. Smoking affects collagen synthesis and extracellular matrix turnover in human skin. Br J Dermatol. 2002 Apr;146(4):588-94.